Kwiziko le-Emerge Against Domestic Abuse (Emerge), sikholelwa ukuba ukhuseleko sisiseko soluntu olungaxhatshazwayo. Ixabiso lethu lokhuseleko nothando kuluntu lwethu lisibiza ukuba sigwebe isigqibo sale veki seNkundla ePhakamileyo yase-Arizona, esiya kuthi sibeke emngciphekweni impilo-ntle yamaxhoba obundlobongela basekhaya (DV) kunye nezigidi ezingakumbi kulo lonke elase-Arizona.

Ngo-2022, isigqibo seNkundla ePhakamileyo yase-United States sokuchitha u-Roe v. Wade savula umnyango wokuba amazwe awise imithetho yawo kwaye ngelishwa, iziphumo zichazwe kwangaphambili. NgoAprili 9, 2024, iNkundla ePhakamileyo yase-Arizona yawisa isigwebo esixhasa ukumiselwa kokuvalwa umlomo kokuqhomfa. Umthetho we-1864 ngumthetho ophantse wavala wokuqhomfa owenza kube lulwaphulo-mthetho abasebenzi bezempilo ababonelela ngeenkonzo zokuqhomfa. Ayinikezeli ngaphandle kombulo okanye udlwengulo.

Kwiiveki nje ezidlulileyo, u-Emerge uye wabhiyozela isigqibo seBhodi yaBaphathi be-Pima County sokubhengeza iNyanga ka-Epreli yoKwazisa ngoHlaselo ngokweSondo. Emva kokusebenza namaxhoba e-DV ngaphezulu kweminyaka engama-45, siyayiqonda indlela kaninzi ngayo uhlaselo ngokwesondo kunye nokunyanzeliswa kokuzala zisetyenziswa njengendlela yokuqinisekisa amandla kunye nolawulo kubudlelwane obuxhaphazayo. Lo mthetho, owandulela ubuzwe base-Arizona, uya kunyanzela amaxhoba obundlobongela obuphathelele kwezesondo ukuba baphathe ukukhulelwa okungafunwayo-ubahluthe amandla phezu kwemizimba yabo. Imithetho ethoba isidima efana nale iyingozi kakhulu ngokuyinxenye kuba inokuba zizixhobo ezivunywe ngurhulumente kubantu abasebenzisa impatho gadalala ukwenza ingozi.

Ukhathalelo lokuqhomfa lukhathalelo lwempilo nje. Ukulivala kukumisela umda kwilungelo lomntu elisisiseko. Njengazo zonke iintlobo zengcinezelo yenkqubo, lo mthetho uya kubonisa ingozi enkulu kubantu abasele bengabona basesichengeni. Izinga lokubhubha koomama ababhinqileyo abaMnyama kule dolophu phantse amatyeli amathathu eyabafazi abamhlophe. Ngaphezu koko, abafazi abamnyama bafumana ukunyanzeliswa ngokwesondo kwi ireyithi kabini yabafazi abamhlophe. Lo mahluko uya kwanda kuphela xa urhulumente evunyelwe ukuba anyanzelise ukukhulelwa.

Ezi zigqibo zeNkundla ePhakamileyo azibonakalisi amazwi okanye iimfuno zoluntu lwethu. Ukusukela ngo-2022, kuye kwakho umzamo wokufumana isilungiso kumgaqo-siseko wase-Arizona kuvoto. Ukuba ipasisiwe, iya kusichitha isigqibo seNkundla ePhakamileyo yase-Arizona kwaye iseke ilungelo elisisiseko lokuqhomfa e-Arizona. Ngazo naziphi na iindlela abakhetha ukwenjenjalo, sinethemba lokuba uluntu lwethu luya kukhetha ukuma kunye nabasindileyo kwaye lusebenzise ilizwi lethu elihlangeneyo ukukhusela amalungelo asisiseko.

Ukuthethelela ukhuseleko kunye nentlalo-ntle yabo bonke abasindileyo kuxhatshazo kwiNqila yasePima, kufuneka sibeke amava amalungu oluntu lwethu olunezibonelelo ezinyiniweyo, iimbali zokwenzakala, kunye nonyango olucalucalulo ngaphakathi kukhathalelo lwempilo kunye neenkqubo zomthetho zolwaphulo-mthetho ezibabeka engozini. Asinakuwuqonda umbono wethu woluntu olukhuselekileyo ngaphandle kobulungisa bokuzala. Sikunye, sinokunceda ukubuyisela amandla kunye ne-arhente kumaxhoba afanele onke amathuba okufumana inkululeko kuxhatshazo.